Czy psychoterapia pomaga?

Głównym powodem poszukiwania pomocy z zewnątrz – pomocy psychologa czy psychoterapeuty jest ból psychiczny, cierpienie. Niektórzy przychodzą po pomoc, ponieważ znaleźli się w kryzysowej sytuacji, mają kłopoty, dylematy, wątpliwości lub przeżywają frustrację. Inni przychodzą po pomoc, bo czują, że nie żyją tak jak mogliby żyć, pełnią życia. Nie są wystarczająco skuteczni w swoich działaniach, niż chcieliby być. Mają możliwości, z których nie korzystają, stają wobec szans których nie potrafią wykorzystać.

Psychoterapia to proces, który pozwala:

  • zrozumieć własne przeżycia i uwolnić się od nich,
  • zrozumieć przyczyny własnych nieskutecznych zachowań,
  • odzyskać zdolność rozwiązywania problemów i konfliktów,

Zmiany zachodzące w wyniku psychoterapii są to zmiany przywracające:

  • zdolność do stawiania sobie pytań i udzielania sobie odpowiedzi o sens własnego życia, o to kim jestem,
  • zdolności do kierowania swoim życiem,
  • formułowaniem planów życiowych dostosowanych do własnych pragnień, własnych możliwości, do możliwości otoczenia,
  • umiejętności dostrzegania konsekwencji własnych działań i ponoszenia odpowiedzialności za skutki tych działań.

W wyniku psychoterapii przeszłość przestaje być zagrażająca, staje się bardziej zrozumiała, staje się źródłem nowej wiedzy na temat siebie i na temat własnych interakcji z innymi. Staje się źródłem wiedzy o własnych mocnych i słabych stronach, źródłem wiedzy o możliwościach i ograniczeniach otoczenia. Uwolnione zaś emocje mogą stać się źródłem energii do nowych działań. Zrzucając bagaż przeszłości, osoba może zacząć zajmować się teraźniejszością, rozwiązywaniem swoich aktualnych konfliktów i problemów. Uwalniając się od uczuć i nieadekwatnej wiedzy związanej z własną przeszłością, z własną osobą i doświadczeniami, osoba uczy się dostrzegać, że mogą istnieć różne sposoby rozwiązywania własnych problemów.

W wyniku psychoterapii również osoba zdobywa nowe doświadczenie emocjonalne i uczy się nowych wzorców reagowania i zachowania. Osoba potrafi nazywać swoje uczucia, adekwatnie rozpoznać własne potrzeby, własne pragnienia, własne cele życiowe – dostrzega je i jest ich świadoma. Może ona decydować, które ze swoich potrzeb chce zaspokajać, a z zaspokajania których chce zrezygnować. Nowa wiedza o sobie i otoczeniu, nowe umiejętności nabyte w wyniku psychoterapii pozwalają osobie dostrzegać, że mogą istnieć różne sposoby zaspokajania jej potrzeb i realizowania zadań życiowych i że jedne są bardziej skuteczne niż inne, że niektóre z możliwych sposobów są niedostępne i że niekiedy nie ma sposobów pozwalających na realizację zamierzonych celów. Zdolność do konfrontowania się z rzeczywistością, z realnymi możliwościami i realnymi ograniczeniami umożliwia osobie dokonywanie wyborów, opartych na realności. Tylko takie wybory mają szansę na realizację, odwołują się bowiem do realnie istniejących potrzeb.

W wyniku psychoterapii osoba nie staje się lepszym człowiekiem, nie staje się doskonalsza czy szlachetniejsza w swoich potrzebach i pragnieniach, nie otrzymuje nowej osobowości, nie nabywa umiejętności zabezpieczającej jej przed kłopotami życiowymi. W wyniku psychoterapii osoba staje się bardziej świadoma tego, jaka jest i tego, co przeżywa. Dostrzeganie tego co czuje w danym momencie staje się drogowskazem, który pokazuje jej, w jakim kierunku zmierza. Osoba staje się bardziej świadoma własnych pragnień, własnych zobowiązań, własnych możliwości i ograniczeń. Staje się bardziej świadoma tego, jaki jest świat, w którym żyje, jacy są ludzie, ci najbliżsi i ci, z którymi musi współdziałać w realizacji swoich celów życiowych, jest bardziej świadoma ich reakcji i wpływu na siebie. Zdolność do bycia świadomym daje nowe możliwości kierowania własnym zachowaniem, zgodnie ze swoimi celami i zgodnie z dostępnymi możliwościami. Stwarza jej możliwości osiągania tego, co dotychczas wydawało jej się niemożliwe do osiągnięcia. Odzyskuje nadzieję na powrót do realności swojego istnienia, niosącego sukcesy i porażki, radości i cierpienie.

Opracowanie własne na podstawie: J. Cz. Czabała „Czynniki leczące w psychoterapii”.

Pewien człowiek znalazł jajko orła.
Zabrał je i włożył do gniazda kurzego w zagrodzie.
Orzełek wylągł się ze stadem kurcząt
i wyrósł wraz z nimi.

Orzeł przez całe życie
zachowywał się jak kury z podwórka,
myśląc, że jest podwórkowym kogutem.
Drapał w ziemi szukając glist i robaków.
Piał i gdakał. Potrafił nawet
trzepotać skrzydłami
i fruwać kilka metrów w powietrzu.
No bo przecież, czyż nie tak właśnie fruwają koguty?

Minęły lata i orzeł zestarzał się.
Pewnego dnia zauważył wysoko nad sobą,
na czystym niebie wspaniałego ptaka.
Płynął elegancko i majestatycznie
wśród prądów powietrza,
ledwo poruszając potężnymi, złocistymi skrzydłami.

Stary orzeł patrzył w górę oszołomiony.
– Co to jest? – zapytał kurę stojącą obok.
– To jest orzeł, król ptaków – odrzekła kura – Ale nie myśl o tym
Ty i ja jesteśmy inni, niż on.

Tak więc orzeł więcej o tym nie myślał.
I umarł, wierząc że jest kogutem w zagrodzie”
.

(A. De Mello)